فرهنگ آواشناسي تركي - فارسي

[fuzuli]

آچيق هجا: هجاي باز

آچیق صائتلر: واکه های باز

آدلیق حالتی: حالت فاعلی ( دستور زبان)

آرخا سیرا صائتلر: واکه های پسین

آغیز بوشلوغو : حفره ی دهان

آغیز صامتلری: همخوان های دهانی

آلینما سؤزلر : واژه های دخیل ، واژه های قرضی

اوُزون صامتلر: واکه های بلند

اوُیوشما: همگونی

اوُدلاق صامتی: همخوان چاکنایی ، حلقی

اؤن سیرا صائتلر: واکه های پیشین

اؤن شیکیلچی: پیشوند

اینجه صائتلر: واکه های پیشین ، واکه های پیشزبانی

باشلانغیج مرحله سی : مرحله ی آمادگی ، مرحله ی گرایش

باش جمله : جمله ی پایه (هسته)

بوُداق جمله : جمله ی پیرو ( وابسته)

باغلاییجی : حرف ربط

بوُرون بوشلوغو : حفره ی بینی ، خیشوم

بوُرون صامتلری: همخوان های خیشومی ، غنه ای

بوغاز: حلق

بیتیشدیریجی صامت: صامت میانجی

پارتلایان صامتلر: همخوان های انفجاری

تأثیرلیک حالی: حالت مفعول رایی ، مفعول صریح ، مفعول بیواسطه

تاماملیق: متمم

تام ایره لی اویوشما: همگونی پیشرو (پیشگرای) کامل

تام گئری اویوشما : همگونی پسرو (پسگرای) کامل

تیتره ک صامت: همخوان لرزشی

چالارلیق : واجگونه

چیخیشلیق حالی : مفعول ازی

داماق: کام دهان

دوداقلانما: گردشدگی (لبها)

دوداقلانان صائتلر: واکه های گرد

دوداقلانمایان صائتلر: واکه های گسترده

دوداق - دیش صامتلری: هخوانهای لبی- دندانی

دیل آرخاسی صائتلری: واکه های پسزبانی ، پسین

دیل اورتاسی صائتی: واکه ی میانی

دیل اؤنو: (هخوان ) تیغه ای ، پیشزبانی

دیل اؤنو صائتلری: واکه های پسزبانی

دیلچه ک : ملاز ، زبان کوچک

دیلچیلیک: زبانشناسی

سَرت داماق: سختکام

سَس آرتیمی: افزایش ، اضافه

سَس دوشومو : حذف

سَس تئللری: تارهای آوا ، تارهای صوتی

سؤز ده گیشدیریجی (ده ییشدیریجی) شکیلچی: پسوند صرفی

سؤز دوزه لدیجی شکیلچی: پسوند اشتقاقی

سونلوق مرحله : مرحله ی انجام ، مرحله ی رهش

شکیلچی: وند (پسوند، میانوند ، پیشوند)

صائت: واکه ، مصوت

صائتلر ایله صامتلر آهنگی: همگونی همخوان با واکه

صائتلرین آهنگی: هماهنگی واکه ای

صامت: همخوان ، مصمت

صامت بیرلشمه لری: خوشه های همخوانی

علاوه: (در دستور زبان) بدل

عمله گلمه اوصولو: نحوه ی تولید (فراگویی)

علمه گلمه یئری: جایگاه تولید ، مخرج ، واجگاه

فاصله مرحله سی: مرحله ی درنگ ، مرحله ی گیرش

فرق لشمه:ناهمگونی

فرق لَندیریجی علامتلر: مشخصه های تمایز دهنده

فعلی باغلاما: (تقریبا معادل) وجه وصفی

فعلین تعریف له نمه ین فورماسی: گروه فعلی ناخود ایستا

فوق الخطی واحدلر: واحدهای زبرزنجیری

فونئتیک حادثه لر: فرآیندهای آوایی

قاپالی هجا: هجای بسته

قاپالی صائتلر: واکه های بسته

قالین صائتلر: واکه های پسین ، پسزبانی

قوشا دوداق صامتلری: همخوان های دو لبی

قوشما: حرف اضافه

قوووشوق صامتلر: همخوان های مرکب، همخوان های انسدادی- سایشی

قیسا صائتلر: واکه های کوتاه

کار: (همخوان) بیواک

کارلاشما: واکرفتگی

کؤک: ریشه (واژه و فعل)

کویلو صامتلر: همخوان های گرفته ، همخوان های بریده

کیپله شَن صامتلر: همخوان های انسدادی ، بستواج ها

کیپله شن - پارتلایان صامتلر: همخوان های انسدادی- انفجاری

کیپله شن - نوولو صامتلر: همخوان های انسدادی- سایشی

مانعه : گرفتگی

نَفس بوروسو: نای

نفسلی صامتلر: همخوان های دمیده

نوولو صامتلر: همخوان های سایشی ، سایواج ها

ووُرغو: تکیه

وورغولو هجا: هجای تکیه دار ، هجای تکیه بر

هاوا آخینی: جریان هوا

یاریم آچیق صائتلر: واکه های نیم باز

یاریم قاپالی صائتلر: واکه های نیم بسته

یاریمچیق ایره لی اوُیوُشما: همگونی پیشرو ناقص

یاریمچیق گئری اویوشما: همگونی پسرو ناقص

یاریمچیق مانعه: گرفتگی ناقص

یازی اشاره لری: علائم خطی، نشانه های نوشتاری (حروف الفباء)

یئرلیک حالی: حالت (مفعول) مکانی

یوُموشاق داماق: نرمکام

یوُواق صامتلری: همخوان های لثوی- کامی

یؤنلوک حالی: مفعول برایی ، مفعول بواسطه

یییه لیک: حالت اضافه ، حالت ملکی

 

منبع: وبلاگ " فرهنگ و زبان سومري"

 

[fuzuli]

فرهنگ آواشناسي (زبان تركي به فارسي؛ انگليسي به تركي ؛ تركي استانبولي به فارسي) حجم 985 كيلو بايت ، pdf

خوشبختانه علم آواشناسي در ايران پيشرفت خوبي داشته است و كتاب هاي دكتر حق شناس و دكتر ثمره شايسته تقدير و اعتنا هستند . براي دانش جوايان و پژوهشگراني كه مي خواهند مقالات آواشناسي را از زبان فارسي به تركي و يا به عكس ترجمه نمايند ، اين فرهنگ را تدوين و تاليف كرده ام.

 

 

http://www.samenblog.com/uploads/f/fuzuli/191288.jpg

منبع: وبلاگ " فرهنگ و زبان سومري"